Op 10 mei 1940, tijdens de eerste dag van de Duitse invasie van Nederland, voerden de Duitsers een grootscheepse aanval uit die leek te zijn gericht op Engeland.
Duitse vliegtuigen vertrokken in westelijke richting over de Noordzee, maar maakten buiten het zicht een draai om terug te keren en Nederlandse vliegvelden aan te vallen. Vliegveld Bergen in Noord‑Holland was een van de doelen.
De Duitse Aanval
De aanval werd zorgvuldig gecoördineerd en verraste de Nederlandse verdediging volledig. Ondanks dat de Nederlandse luchtmacht zich bewust was van de dreiging en zich had voorbereid, waren er geen vliegtuigen in de lucht op het moment van de aanval. Duitse bommenwerpers en jachtvliegtuigen begonnen hun bombardementen en machinegeweerbeschietingen, wat resulteerde in aanzienlijke schade.
De Fokker G.I 321
Tijdens de aanval op vliegveld Bergen was de Fokker G.I met registratienummer 321 het enige toestel van dat type dat erin slaagde om op te stijgen. Bemand door 1e Luitenant Vlieger J. Thijssen en staartschutter Sergeant K. Vermaat, was het een moedige onderneming te midden van de chaos. Dit vliegtuig wist aan de vernietiging te ontsnappen en de lucht in te komen.
Andere Nederlandse Vliegtuigen
Hoewel de Fokker G.I 321 de enige was die opsteeg van vliegveld Bergen die nacht, waren er andere Nederlandse vliegtuigen, waaronder ook G.I’s, die actief deelnamen aan de verdediging . Deze toestellen probeerden ook op te stijgen en weerstand te bieden tegen de Duitse aanval, maar velen werden vernietigd op de grond of tijdens de pogingen om de lucht in te komen. De Fokker D.XXI, een ander jachtvliegtuig, was ook betrokken bij de verdediging en er waren meerdere pogingen van deze toestellen om op te stijgen en de aanval af te weren.
Vlucht en Weerstand
Eenmaal in de lucht, hadden Thijssen en Vermaat te maken met vijandelijke vliegtuigen. Ze moesten zowel ontwijken als proberen terug te vechten. Hun primaire doel was echter overleven en een veilige plek vinden om opnieuw in actie te komen. Hoewel ze enige luchtgevechten hebben gemeld, was hun hoofddoel het ontsnappen aan de onmiddellijke dreiging.
Reflectie op de Gebeurtenis
De succesvolle ontsnapping van de Fokker G.I 321 symboliseerde de moed van de Nederlandse piloten, ondanks de hopeloze situatie. Het was een kleine overwinning te midden van een verder verwoestende aanval. Voor Thijssen en Vermaat was het een poging om te overleven en door te vechten, een daad die stond voor de veerkracht van de Nederlandse luchtmacht.
Brede Context
De aanval op vliegveld Bergen en andere Nederlandse vliegvelden toonde de overmacht van de Duitse Luftwaffe en de strategische verrassing die ze bereikten. Hoewel de Nederlandse luchtmacht voorbereid was, konden ze niet op tegen de snelheid en verrassing van de Duitse aanval. Dit leidde tot aanzienlijke verliezen en markeerde het begin van een zware strijd voor Nederland.
Deze gebeurtenissen herinneren ons aan de dappere, maar uiteindelijk vruchteloze inspanningen van de Nederlandse luchtmacht om hun land te verdedigen tegen een goed georganiseerde en krachtige vijand.